ٽرئيڪ ٽو ڊپلوميسي
ٽرئيڪ ٽو ڊپلوميسي (TrackII Diplomacy) مان مراد اها سفارتڪاري آهي جنھن ۾ ڪنھن بہ علائقي يا معاملي ۾ ڄاڻ رکندڙ، پڙهيل ڳڙهيل سلجهيل ۽ روشن خيال حلقو (Civil Society) ان عمل ۾ شامل اُهي اهم غير رياستي ڪردار (واپاري/مذهبي اڳواڻ ،تعليمي ماهر، فنڪار، اديب ، دانش ور ۽ سماجي خدمتگار وغيره) جيڪي غير سرڪاري حيثيت ۾ ڪنھن بہ تڪرار تي اثر اندز ٿي سگهن ۽ معاملي کي نبيرڻ ڪردار ادا ڪري سگهن. اهي حلقا غير رياسي حلقا غير روايتي طريقن (مثال طور، ڳالھ ٻولھ لاءِ مددگار ماحول ٺاهي ڏيڻ ۽ گڏجاڻين لاءِ ماحول تيار ڪرڻ جي سلسلي ۾ لاڳاپا رکڻ) ذريعي ٻن ڌرين وچ ۾ سڌا سنوان رابطا پيدا ڪرڻ لاءِ مددگار حالتون پيدا ڪرڻ جي ڪوشش ڪندا آهن. ان سلسلي ۾ اهي حلقا ٻنهي ڌرين جي سماجن ۾ موجود هيٺاهين ۽ وچين سطح تي سرگرميون شروع ڪري اهڙو ماحول جوڙيندا آهن تہ جيئن تڪرار جي حل ۾ اڳڀرائي ٿي سگهي.[1]